ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ ҚҰРБАНЫ БОЛҒАН БАЛАЛАР (АБАЙ ОБЛЫСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК АРХИВІ МАТЕРИАЛДАРЫ БОЙЫНША)
Кілт сөздер:
ұжымдастыру; балалар; панасыздық; аштық; балалар үйі; балалар коммуналары; Шығыс Қазақстан.Аңдатпа
Мақалада архивтік құжаттар мен ғылыми еңбектерді талдау негізінде ауыл шаруашылығын күшпен жаңғырту жүргізу салдарынан қазақ қоғамында балалардың панасыздығы сияқты әлеуметтік құбылыстың пайда болу себептері зерттеліп, 1931-1933 жылдардағы балалардың жағдайы, балалар мекемелеріндегі балалардың материалдық-тұрмыстық жағдайы қарастырылады. Кеңес үкіметі жүргізген күштеп ұжымдастыру, седентаризация саясаты және дәстүрлі қазақ шаруашылығының жойылуы — осы факторлардың барлығы аштық пен түрлі жұқпалы аурулардың салдарынан адамдардың жаппай қырылуының себептері болып, көптеген балалардың ата-аналарының қамқорлығынсыз қалуына әкелді. Архивтік деректерге сәйкес, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың жағдайы өте қиын болған. Балалар үйлері мен коммуналарда барлық қажеттіліктерді қамтамасыз ету мүмкін болмағандықтан, орын тапшылығы байқалды, ал мекемелердің жағдайы да нашар болды: олар бейімделмеген ғимараттарда орналасқан, киім, тамақ және гигиеналық құралдар жетіспеді, медициналық көмек көрсетілмеді немесе жеткіліксіз болды. Авторлар баспаналардың жағдайын нашарлатқан негізгі себептер ретінде қаржыландыру мен жабдықтауды тиісті бақылаудың болмауын атап өтті. Сонымен қатар, құжаттарда балалардың бұл мекемелерден жаппай қашу оқиғалары да тіркелген. Балалар мекемелеріндегі тәрбие мен оқу жұмыстарының мазмұнына қатысты актілерде мұғалімдердің, оқулықтар мен оқу құралдарының жетіспеушілігі туралы айтылған, бұл оқу-тәрбие үдерісін ұйымдастыруға кері әсерін тигізген. Авторлар кеңестік биліктің асығыс және қатал саясаты балалардың ауыр тағдырына әкелді деген тұжырымға келді.
Жүктеулер
Жарияланды
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2024 Журналдың редакциясы Қазақстан Республикасының авторлық құқық туралы заңын және тиісті халықаралық шарттарды басшылыққа алады. Авторлар өздерінің авторлық құқықтарын сақтайды және «Шәкәрім университетінің хабаршысы. «Тарих ғылымдары сериясы» журналына қолжазбаның алғашқы жариялану құқығығын береді. Автор журналға тиісті сілтеме жасаған жағдайда материалды кез келген тасымалдағышта және кез келген форматта көшіруге және таратуға құқылы. Оқырмандар мен пайдаланушылар жұмыстың авторы көрсетілген және осы журналға сілтеме берілген жағдайда материалды еркін көшіріп, тарата және қолдана алады. Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді. Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-Коммерциялық емес 4.0 халықаралық лицензиясы.
Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді.
Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.
